Opis
Bezpieczeństwo jest pojęciem abstrakcyjnym i zarazem subiektywnym, bo dotyka sfery odczuć i psychiki ludzkiej. Nauka próbuje je jednak precyzować i systematyzować. Ze względu na przedmiot wyodrębnia się więc bezpieczeństwo polityczne, militarne, ekonomiczno-społeczne i kulturowe. Z kolei w sensie podmiotowym można mówić o bezpieczeństwie państwa, narodu, społeczeństwa, wewnętrznym i zewnętrznym, międzynarodowym... Trzeba jednak pamiętać, że podział ten nie jest wyczerpujący, oraz że poszczególne typy wzajem się przenikają, uzupełniają, nakładają na siebie.
Czytelnik znajdzie w książce szereg problemów omówionych właśnie ze względu na ich wpływ na szeroko i w różnych aspektach ujmowane bezpieczeństwo, my zaś skupimy się na jednym z jego aspektów, mianowicie na wykorzystywaniu kwestii bezpieczeństwa w walce o głosy wyborców.
Szczególnie ostatnio stał się to problem bardzo modny (z rozwojem tego „trendu” możemy się zapoznać w tekście Joanny Rak), a hasło „bezpieczeństwo” weszło na stałe do programów polityków. Jeden kandydatów w wyborach prezydenckich 2015 roku połączył je nawet ze zgodą, w efekcie powstało hasło jego kampanii „Wybierz zgodę i bezpieczeństwo”. Problem nawet nie w tym, że pojawili się zaraz złośliwcy, którzy dokonali swoistej dekonstrukcji tego hasła twierdząc, że gdy tylko „Bezpieczeństwo” powyrywa ludziom paznokcie, natychmiast zapanuje zgoda na wszystko, aby tylko ustał związany z tym »bul«”, ale w tym, że nie jest sztuką uzyskać poczucie bezpieczeństwa w atmosferze zgody, tymczasem scena polityczna może nie jest scena permanentnej wojny wszystkich ze wszystkimi, czy chociażby głównych partii ze sobą, ale jest sceną sporu o wspólne dobro i metody dochodzenia do niego. I tym sporom właśnie winno towarzyszyć poczucie bezpieczeństwa, aby koncepcje wspólnego dobra, drogi i ścieżki dochodzenia do niego mogły być przez obywateli omawiane i wybierane w sposób wolny i świadomy, bez strachu, przymusu, konieczności wyboru mniejszego zła itp.
Autorzy zebranych w książce tekstów są politologami. Zajmują się bezpieczeństwem z punktu widzenia charakterystycznego dla nauk politycznych. Interesują ich polityczne aspekty bezpieczeństwa, znaczenie bezpieczeństwa dla polityki i polityczności, wpływu szeroko pojętej polityki na stan i poczucie bezpieczeństwa.
W książce znajdziemy więc tekst poświęcony bezpieczeństwu w myśli T. Hobbesa (Łukasz Święcicki), ale także roli religii i tradycji dla poczucia bezpieczeństwa kulturowego (Jacek Bartyzel). Problematykę religii, tradycji i władzy jako narzędzi polityki bezpieczeństwa omawia Adam Wielomski. Bezpieczeństwem kulturowym zajmują się Konrad Hennig i Ryszard Polak. Eugeniusz Ponczek z kolei omawia rolę polityki historycznej, a tekst Maryli Fałdowskiej i szkic Lecha Wyszczelskiego pozwolą nam poznać znaczenie tajemnicy katyńskiej dla bezpieczeństwa ideologicznego PRL i „Anty-Katynia” dla kwestii bezpieczeństwa narodowego współczesnej Polski.
O ekonomicznych aspektach bezpieczeństwa traktują teksty Marcina Jendrzejczaka, omawiającego prokapitalistyczną, antykomunistyczną i antysocjalistyczną myśl Michaela Novaka, oraz poświęcony agraryzmowi, neoagraryzmowi i ekohumanizmowi szkic Arkadiusza Indraszczyka.
Prawnymi aspektami stanu wojennego i stanu wojny w polskim prawie ustrojowym zajmuje się Paweł Bała, a Joanna Rak analizuje typologie bezpieczeństwa na podstawie wystąpień sejmowych premierów III RP.