Być parą z niepełnosprawnością intelektualną

Fenomen bycia parą (relacji) kobiety i mężczyzny z niepełnosprawnością intelektualną głębszego stopnia interesuje mnie od dawna, sam zaś pomysł jego przemyślanej i celowo zaprojektowanej eksploracji zrodził się podczas realizacji zupełnie innego przedsięwzięcia badawczego. Dotyczyło ono poznawania codziennego życia wymienionej grupy osób przez obserwację zachowań językowych badanego środowiska (D. Krzemińska, 2009, 2012c). Już wtedy zdałam sobie sprawę z tego, że placówka, w której przeprowadzałam badania — a był nią środowiskowy dom samopomocy — jest przestrzenią, w jakiej dorosłe osoby z głębszym stopniem niepełnosprawności intelektualnej nie tylko angażują się w proponowane im rodzaje i formy terapii zajęciowej czy inne aktywności, ale także nawiązują relacje międzyosobowe. Wśród tych relacji jako niezwykle istotne jawi się bycie parą. Autorka Monografia autorstwa Doroty Krzemińskiej stanowi udaną próbę lepszego poznania fenomenu, jakim są pary osób z głębszą niepełnosprawnością intelektualną. Na szczególne uznanie zasługuje warstwa językowa pracy – całość została napisana komunikatywnym, pięknym językiem. […] Książka jest propozycją interesującą i aktualną zarówno ze względu na podjętą tematykę (bycie parą w sytuacji głębszej niepełnosprawności intelektualnej), podmiot badań (dorośli – kobiety i mężczyźni – z głębszą niepełnosprawnością intelektualną), jak i przyjętą perspektywę badawczą (badania jakościowe). […] Stanie się ona ważną lekturą dla studentów pedagogiki specjalnej, nauczycieli i wychowawców pracujących z młodzieżą i dorosłymi z niepełnosprawnością, a także innych osób profesjonalnie zajmujących się wspieraniem ludzi z niepełnosprawnością intelektualną (pracownicy socjalni, terapeuci, instruktorzy). Dobrze byłoby, gdyby zainteresowała również twórców rozwiązań legislacyjnych oraz tych, którzy wypracowują system wsparcia społecznego, tak aby relacje damsko-męskie stały się – jak pisze Autorka – zadaniem „dla wymiaru regulacji socjalnych, finansowych, a także prawnych czy legislacyjnych, by zaprojektować realną ofertę pomocy i wsparcia w zorganizowaniu wspólnego życia zwłaszcza tym parom, które wydają się zdolne podołać trwaniu w związku, z uwzględnieniem niezbędnej profesjonalnej asysty w tej drodze”. dr hab. Agnieszka Żyta, prof. UWM