Czas i wieczność

Nad fenomenem czasu ludzie zastanawiali się w różnych stuleciach, przy czym nie doszli do żadnego prawidłowego wyjaśnienia. Św. Augustyn wyraził się następująco: „Czymże jest czas? Jeżeli mnie ktoś o to zapyta, to jakoby wiem. Jeżeli chcę to wyjaśnić rozmówcy, to tego nie wiem”. Półtora tysiąca lat później, angielski filozof i matematyk Alfred North Whitehead potrafił do wątpliwości św. Augustyna dołączyć tylko własną frustrację: „Rozmyślanie nad czasem jest niemożliwe, ... aby nie być przytłoczonym poczuciem ograniczoności ludzkiej inteligencji”. Lecz nie tylko istota czasu przyprawia myślących o bóle głowy, również jego pochodzenie. Dlaczego coś tak podstawowego jak czas jest tak mało zrozumiane i tak trudne do wyjaśnienia? Psycholog John Cohen uważa: „Mamy tu do czynienia z głębokim misterium, w najlepszym tego słowa znaczeniu: z jednej strony tkwi ono w sercach ludzkiego doświadczenia, a z drugiej strony w samej naturze rzeczy”. Fenomen czasu posiada tak dominujące znaczenie dla naszego życia, że uznaję za bezwzględnie potrzebne, aby się z nim rozprawić, a powyższe wypowiedzi dowodzą, że jedynie podejście zupełnie innego rodzaju, może pomóc nam posunąć się dalej. W pierwszej części tej książki zajmiemy się czasem jako wielkością czysto fizyczną - w myśl motta japońskiego filozofa Nasanao Tody: „Nikt nie może podobno twierdzić, że wie czym jest czas. Istnieje jednak taki odważny gatunek ludzi – to fizycy, którzy z tego trudnego do zrozumienia pojęcia uczynili jeden z kamieni węgielnych swoich teorii”. Następnie przejdziemy do głównej części książki, aby opracować czas w centralny i nowoczesny sposób – jako wielkość antropologiczną. Trzecia część książki zajmie się ostatecznie tym, co czeka nas po „drugiej stronie czasu” - czyli wiecznością.