Długa droga na Zachód

Książka ta nie jest typową syntezą historii naszego zachodniego sąsiada, motywem przewodnim tego dwutomowego dzieła jest bowiem rywalizacja dwóch prądów w historii Niemiec w ostatnim dwustuleciu. Pierwszy z nich to żywotny od czasów wczesnego średniowiecza mit Rzeszy Niemieckiej, symbolu chwały i potęgi narodu i państwa. Ziścił się on na nowo wraz ze zjednoczeniem Niemiec i ustanowieniem cesarstwa (1871). Zachwiany klęską pierwszej wojny światowej powrócił w nazistowskiej III Rzeszy, by ostatecznie odejść w przeszłość wraz z jej upadkiem. Drugi nurt dziejów Niemiec to „długa droga Niemców na Zachód”. Brzmi to tylko pozornie paradoksalnie. Nie chodzi bowiem o położenie geograficzne, lecz o przynależność do kręgu demokratycznej kultury politycznej i społecznej. Niemcy powstały jako państwo narodowe o wiele później niż Francja czy Wielka Brytania. Pewne elementy demokracji pojawiły się wprawdzie w XIX stuleciu, jednak w formie pełnej system został wprowadzony dopiero po rozpadzie cesarstwa w 1918 r. Zwycięstwo nazistów zakończyło pierwszą próbę budowy demokracji parlamentarnej. Powojenne dzieje Niemiec – od katastrofy roku 1945 poprzez utworzenie dwóch państw niemieckich i zjednoczenie kraju w 1990 – były okresem marszu Niemców jakby w dwóch kierunkach. Zwycięstwo odniosła opcja reprezentowana przez republikę bońską, przynosząc trwałe zakorzenienie demokracji i orientacji prozachodniej współczesnych Niemiec. Heinrich August Winkler, ur. 1938 w Królewcu, jest wybitnym historykiem niemieckim, znanym z wielu publikacji dotyczących dziejów Niemiec w wieku XIX i XX. Studiował w Münster, Tybindze i Heidelbergu. Po habilitacji w 1963 został profesorem historii najpierw na uniwersytecie we Freiburgu, a następnie w Berlinie, skąd w 2007 odszedł na emeryturę. Zasiada w wielu towarzystwach i radach naukowych. Książkę Der lange Weg nach Westen wydał w roku 2000. W 2002 otrzymał Nagrodę Literacką Friedricha Schiedela.