Dudni kamień dudni

W trakcie pracy nad przekładem tej powieści niemiecki tłumacz doznał zawału serca. Annie Góreckiej się udało, choć zapewne nie było jej łatwo. Czytelnikowi nie grożą tego typu niebezpieczeństwa, chociaż „Dudni kamień, dudni" nie jest lektura łatwe i przyjemne, tak jak łatwy i przyjemny nie jest na przykład Dostojewski. Świat, w który wprowadza utwór Szilagyiego, choć sq w nim i nasłonecznione stoki winnic, jest światem mrocznym. Skomplikowanym i trudnym, doświadczanym przez historyczne zawieruchy i naturalne kataklizmy, światem dumy i nędzy, ciężkiej pracy, prostych uczuć i ciemnych namiętności. Ten epicki fresk i psychologiczne studium, historiozoficzny esej i poemat zarazem, gdyby nie nazywał się tak, jak się nazywa, mógłby nosić tytuł „Lament", jak siedmogrodzka miejscowość (w rzeczywistości Zilah), iv której i wokół której w początkach XX wieku rozgrywa się akcja powieści, osnuta wokół miłości liki Szendy i Dćnesa Goncziego, a miłość w tym świecie, zgodnie z logiką znaną z antycznych tragedii, prowadzi do zbrodni...Bohdan Zadura "Czuła, że wszystko, co mogła znaczyć dla Dćnesa Goncziego, było tylko danym od niechcenia podarunkiem. Miłość - prezent, który stale może dostawać obdarowywany, jeżeli tego chce darczyńca, bo tak chce i do kiedy chce."