Dwa paradygmaty myślenia o edukacji i jej reformach: pedagogiczny i globalny-neoliberalny

W monografii przedstawiono analizę aksjologicznych aspektów edukacji neoliberalnej: jej podstawowych wartości, wizji człowieka oraz skutków formowania uczniów, studentów i społeczeństwa przez ekonomizm. Ukazany jest wpływ BŚ, MFW, ŚOH, OECD i UE na systemy szkolne oraz ich reformy. Bardzo dużo miejsca adwokaci neoliberalnej edukacji poświęcają edukacji obywatelskiej. Jest to pozorny paradoks w sytuacji, gdy doktryna ta milcząco odchodzi od roli obywateli w społeczeństwie. Ich aktywność koncentruje się na polu ekonomicznym. Cywilne prawa niegdyś przysługujące tylko obywatelom przyznaje się megakorporacjom ponadnarodowym. Jednak kluczowe pojęcia związane z edukacją obywatelską są zupełnie odmiennie rozumiane w różnych dyskursach dotyczących tej problematyki: generalnie neoliberalizm zmienia język pedagogiczny na język ekonomii. Aktualnym priorytetem polityki oświatowej neoliberałów jest globalna edukacja obywatelska: "Obywatel globalny jest niezbędny jako jednostka wolna od przymusu i polityki państwa". W neoliberalnej polityce oświatowej bardzo dużo kontrowersji wzbudza przygotowywanie nauczycieli do zawodu. Światowe rozwiązania w tym zakresie są krańcowo odmienne - od szkolenia kandydatów do zawodu bezpośrednio w szkołach w Anglii i Walii, po tworzenie Szkoły Globalnej i hubu edukacyjnego w Singapurze. OECD wprowadziło tzw. "zwrot porównawczy" jako naukowe podejście do podejmowania decyzji politycznych. Stanowi on nową formę zarządzania państwami członkowskimi - zarządzanie przez liczby i standardy, także w edukacji.