Dzienniczek (1942-1943)

Prezentowany Dzienniczek ks. Stanisława Bełcha (1904–1989), pochodzącego z diecezji przemyskiej niezłomnego kapłana, który przeszło połowę życia spędził poza Polską, wybitnego historyka (autora m.in. monumentalnych prac o Pawle Włodkowicu i św. Stanisławie ze Szczepanowa) oraz katolickiego wydawcy (założyciela Katolickiego Ośrodka Wydawniczego „Veritas” w Londynie, inicjatora przetłumaczenia z łaciny i wydania w języku polskim Sumy teologicznej św. Tomasza z Akwinu), jest niezwykle interesującym źródłem historycznym do dziejów polskiego wychodźstwa w Wielkiej Brytanii w latach II wojny światowej. Dzienniczek ks. Bełcha nie jest typowym diariuszem, w którym autor regularnie, dzień po dniu, starał się zapisywać najważniejsze wydarzenia, jakich był świadkiem. Składają się nań niejednolite i rozproszone zapiski o różnorodnej formie, sporządzane na osobnych kartkach papieru w okresie od 27 stycznia 1942 do 15 grudnia 1943 r. Częstotliwość zapisów jest różna, najczęściej dokonywane były co kilka dni, choć zdarzają się dłuższe, nawet dwumiesięczne luki. Zapiski te zostały uporządkowane chronologicznie i przepisane na maszynie przez ks. Bełcha w maju i czerwcu 1987 r. – na krótko przed jego powrotem do Polski – zapewne z myślą o przygotowaniu ich do druku. Uzupełnieniem Dzienniczka są aneksy, w których zamieszczono dziewięć artykułów i listów ks. Bełcha opublikowanych na łamach tygodnika „Jestem Polakiem” (1940–1941), dwutygodnika „Myśl Polska” (1942–1943) i pisma „Ognisko Harcerskie” (1943) oraz fragment jego książki Papiestwo i Polska. Niektóre fakty i dokumenty z historii Polski dawnej i bieżącej, zaczepiane przez nieuczciwą publicystykę polską, zebrał i ocenił x. Stanisław Bełch (1943), a także przedmowę do pierwszego tomu skryptów, zawierającego wykłady wygłaszane na spotkaniach założonego przez ks. Stanisława w lutym 1943 r. Koła Tomistycznego.