Opis
Podjęcie prób dokonania jednoznacznych rozstrzygnięć w zakresie definiowania ewaluacji i wskazania jej użyteczności jest niezwykle trudne. Określa się ją jako systematyczne komplementarne badanie wartości albo cech określonych zjawisk; używa do czytelnego formułowania ocen na podstawie wyraźnie wyartykułowanych kryteriów poprawności i przydatności; wykorzystuje w procesie planowania i podejmowania decyzji. Procesualność i systematyczność badań ewaluacyjnych pozwalają spojrzeć na ewaluację w kontekście pomiaru, analizy oraz oceny poddawanych badaniom zjawisk społecznych, ale traktuje się ją też jako rodzaj refleksji w teorii pomocy społecznej i pracy socjalnej. Ewaluacji podlegają strategie, programy edukacyjne, projekty socjalne, fundusze strukturalne, szkolenia pracowników i beneficjentów służb społecznych oraz modele rozwiązywania problemów społecznych. Badania ewaluacyjne prowadzone na tych płaszczyznach zaczęły rozwijać się dynamicznie wraz z przystąpieniem Polski do Unii Europejskiej. Wprawdzie odmienne od procedur ewaluacyjnych podejmowanych w innych krajach europejskich, cieszą się obecnie coraz większym zainteresowaniem doświadczonych badaczy.Nierozstrzygnięta kwestia wielości kontekstów ewaluacji w pracy socjalnej oraz refleksja nad dotychczasowymi kierunkami jej rozwoju dały delegację do udokumentowania przemyśleń przedstawicieli różnych dyscyplin naukowych i praktyków, które prezentujemy w niniejszej monografii zbiorowej.Wiodącą intencją Autorów była analiza zagadnień dotyczących znaczenia ewaluacji dla rozwoju badań, kształcenia i praktyki oraz próba kompleksowej oceny realizowanych działań społecznych, uwzględniająca wybrane problemy, dylematy oraz sposoby ich rozwiązania.Przygotowanie publikacji wymagało dokonania stosownego podziału zebranego materiału, który ujęto w sześciu częściach:W pierwszej z nich, zatytułowanej Ewaluacja jako proces wspierający rozwój pracy socjalnej. Teoria i praktyka, odnajdziemy artykuły odzwierciedlające przemyślenia i tezy autorów na temat ważności ewaluacji dla rozwoju profesjonalnej pracy socjalnej, jej walorów, ale i słabości.Rozważania zawarte w drugiej części Ewaluacja w działaniu społecznym. Kontekst kształcenia, etyki i prakseologii oscylują wokół zagadnień dotyczących przygotowania studentów do ewaluacji działań społecznych, autoewaluacji pracowników socjalnych w zakresie doświadczanych przez nich dylematów etycznych, a także uwarunkowania sprawczych społecznie działań podejmowanych przez pedagogów i studentów kierunku praca socjalna.Autorzy kolejnych artykułów, zawartych w części trzeciej monografii, ukazują problemy skutecznego zaspokajania potrzeb jednostkowych i grupowych.Zagadnieniom dotyczącym funkcjonowania podmiotów pomocy społecznej oraz ewaluacji instrumentów aktywnej polityki społecznej poświęcono całą część czwartą, zatytułowaną Różne spojrzenia na ewaluację programów aktywizujących. Problemy i wyzwania.W rozdziale piątym poddano ocenie jakość działań podejmowanych w środowisku lokalnym na rzecz osób starszych oraz dzieci i młodzieży z niepełnosprawnością intelektualną.W ostatnim, szóstym rozdziale pracy przedstawiono zebrany przez Autorów materiał empiryczny, który odnosi się do problematyki poczucia satysfakcji w związku z wykonywanym zawodem pracownika socjalnego oraz postrzegania osób psychicznie chorych przez reprezentantów zinstytucjonalizowanych służb społecznych. Jeden artykuł w tej części publikacji dotyczy racjonalnego korzystania z mediów elektronicznych, interpretowanego przez Autorkę jako jedna z współczesnych form wsparcia rozwoju dziecka.Książka skierowana jest do szerokiego grona czytelników, szczególnie pracowników naukowych, polityków społecznych, studentów nauk społecznych oraz reprezentantów służb społecznych pragnących wzbogacić wiedzę na temat zagadnień ewaluacji w pracy socjalnej.