Feliks Koneczny - Dzieła zebrane, t. XVI

Tom XVI „Dzieł zebranych” Feliksa Konecznego obejmuje dwie publikacje wydane pośmiertnie na emigracji. Pierwszą z nich jest książka zatytułowana „Prawa dziejowe”, jedna z najważniejszych i ostatnich książek Profesora. Rozpoczął jej pisanie w kulminacyjnym momencie II wojny światowej, a ukończył w realiach państwa komunistycznego. Koneczny starał się w niej odpowiedzieć na pytanie o istnienie praw dziejowych, które rządzą losami państw i społeczności. Jego zdaniem badania historii powinny wznieść się ponad „przyczynkarstwo”, a rozpocząć poszukiwania zasad niezmiennych, uniwersalnych w każdej epoce i pod każdą szerokością geograficzną. „Nauka o cywilizacji jest po prostu wyższym piętrem nauki historii stanowiąc jej rozszerzenie, pogłębienie, a zarazem podniesienie. Wartość naukowa historii podniesie się wielokrotnie, gdy z kalejdoskopu zdarzeń i wydarzeń da się wreszcie wysnuć systematycznie syntezę” – pisał Koneczny. Drugą z publikacji zawartych w niniejszym tomie jest książka „Dzieje Rosji (tom III). Schyłek Iwana III (1492-1505)”. Profesor pisał ją w okresie dwudziestolecia międzywojennego, gdy naukowo – w ramach pracy na Uniwersytecie Stefana Batorego w Wilnie – prowadził swoje badania historyczne nad dziejami Rosji. W sposób szczególny uwypuklił w niej losy stosunków litewsko-moskiewskich i konfrontacji pomiędzy oboma krajami.