Filozofia społeczna Róży Luksemburg

Po upadku większości państw deklarujących się jako socjalistyczne stojąca u ich podstaw filozofia marksistowska została instytucjonalnie potępiona i skazana na zapomnienie. Przyczyną tej negatywnej oceny były głównie kryteria pozanaukowe – polityczne i ideologiczne. Krytycy zazwyczaj unikali analizy realnej wartości jej epistemologicznej i metodologicznej podstawy, czyli dialektyki materialistycznej. Wielu zarówno radzieckich, jak i zachodnich badaczy marksizmu uważało, że prawdziwych źródeł tej dialektyki należy szukać w ekonomicznych koncepcjach Karola Marksa. Dlatego jest uzasadnione, aby racjonalna rekonstrukcja historii filozofii marksistowskiej nawiązywała także do dzieł z zakresu ekonomii jednej z najwybitniejszych kontynuatorek rozważań autora Kapitału – Róży Luksemburg (1871–1919). Ta monografia jest wyczerpującym opracowaniem jej myśli i wkładu w rozwój dialektyki materialistycznej, która skrywa się przede wszystkim w ekonomii politycznej i opartych na niej metodologicznie pismach społeczno-politycznych. Umożliwia w ten sposób rekonstrukcję filozofii społecznej Luksemburg i oczyszczenie polskiej intelektualistki z wielu dawnych mitów na temat jej poglądów. Praca obejmuje też zestawienie filozofii Luksemburg z oryginalną myślą Marksa oraz z teorią i praktyką innych najważniejszych przedstawicieli marksizmu, takich jak Karl Kautsky czy Włodzimierz Lenin. Książka oferuje czytelnikowi możliwość zapoznania się z panoramą intelektualną „złotego wieku” tego nurtu. After the collapse of most countries declaring themselves socialist, the underlying Marxist philosophy was institutionally condemned and consigned to oblivion. The reasons for this negative assessment were mainly non-scientific criteria - political and ideological. Critics tended to avoid analysing the real value of epistemological and methodological basis of the materialist dialectic. Many both Soviet and Western scholars of Marxism believed that the real sources of this dialectic should be sought in the economic concepts of Karl Marx. It is therefore legitimate that a rational reconstruction of the history of Marxist philosophy should also refer to the works in economics of one of the most prominent continuators of the deliberations of the author of Capital - Rosa Luxemburg (1871-1919). This monograph is an exhaustive study of her thought and contribution to the development of materialist dialectics, which hides primarily in political economy and the socio-political writings based on it methodologically. It thus makes it possible to reconstruct Luxemburg's social philosophy and to clear the Polish intellectual of many old myths about her views. The work also includes a juxtaposition of Luxemburg's philosophy with Marx's original thought and with the theory and practice of other major representatives of Marxism, such as Karl Kautsky and Vladimir Lenin. The book offers the reader an insight into the intellectual panorama of the 'golden age' of this movement.