Konfederacja barska 1768-1772

Konfederacja barska, będąca tematem niniejszej publikacji, mimo że była postrzegana przez kolejne pokolenia jak jedno z najważniejszych wydarzeń w historii Rzeczypospolitej, nie doczekała się wielu monografii. Podstawową pracą wszechstronnie przedstawiającą jej przebieg jest wspomniana Konfederacja barska W. Konopczyńskiego, jednak ogrom materiału oraz mnogość spraw związanych z ruchem barskim sprawiły, że wiele kwestii zostało przez zasłużonego historyka przedstawionych powierzchownie. Właściwie każde z zagadnień wymaga pogłębionych badań i odrębnych monografii – wojskowość barska, dyplomacja, polityka barzan, kwestie finansowe… Jedną z głównych przyczyn tego stanu rzeczy jest niedostatek i duże rozproszenie archiwaliów, utrudniony dostęp do tych znajdujących się za granicą. Tym bardziej należy docenić każdy, najmniejszy nawet ale napisany na nieznanych dotąd materiałach źródłowych i przedstawiający nowe informacje o tych wydarzeniach, artykuł. W związku z 250. rocznicą konfederacji barskiej udało się zebrać nieliczną grupę osób, od wielu lat pracujących nad archiwaliami barskimi i przedstawić częściowy efekt żmudnych, wieloletnich kwerend. Każdy z publikowanych tekstów wnosi nowe ustalenia do obecnego stanu badań nad konfederacją barską i stanowi istotny wkład do poznania i zrozumienia ruchu barskiego. Fragment Wstępu, Adam Danilczyk