Konstytucyjny model ochrony sądowej w sprawach administracyjnych

W świetle stanowiska Trybunału Konstytucyjnego nie istnieje jeden idealny model postępowania, który obowiązywałby w odniesieniu do wszystkich rodzajów postępowań sądowych. Tym sposobem konstytucyjny standard w zakresie proceduralnych gwarancji ochrony sadowej jest zróżnicowany. Rozbieżności podyktowane są rodzajem postępowania, a zwłaszcza charakterem sprawy. Poszanowanie dla praw człowieka i rządów prawa wymaga jednak mechanizmów, które pozwolą jednostce skutecznie podważyć decyzje administracyjne naruszające jej wolności, prawa czy interesy.

Marta Kłopocka-Jasińska omawia temat ochrony sądowej jednostki w sytuacji sporu z państwem działającym przez organy administracji publicznej. Podstawowym celem opracowania jest rekonstrukcja modelu ochrony sądowej w sprawach administracyjnych w oparciu o przepisy Konstytucji RP, orzecznictwo konstytucyjne oraz dorobek doktryny. Wymiar sprawiedliwości w sprawach administracyjnych stanowi bowiem istotny element demokratycznych rządów, a jego istnienie uznaje się za fundamentalne w państwie prawa.

Poruszając szczegółowo zagadnienia związane ze zróżnicowaniem ochrony sądowej i gwarancjami proceduralnymi autorka wypełnia lukę w badaniach z zakresu prawa konstytucyjnego. Analizuje poszczególne elementy prawa do sądu, w tym określone w Konstytucji gwarancje instytucjonalne, ustrojowe proceduralne. Przede wszystkim gwarancje prawa do rozpatrzenia sprawy administracyjnej przez sąd właściwy, niezależny, niezawisły i bezstronny, a także prawa do postępowania, które będzie jawne i sprawiedliwe, a sprawa zostanie rozstrzygnięta bez nieuzasadnionej zwłoki.