Konsyderacyje o urzędach dwuletnich

Piąty z kolei tom z serii Staropolska Myśl Polityczna poświęcony został Janowi Wielopolskiemu, kanclerzowi wielkiemu koronnemu w latach 1679-1688 i autorowi pisma politycznego zatytułowanego Konsyderacyje o urzędach dwuletnich. Mimo niewielkich rozmiarów dziełko to dokumentuje ważną z punktu widzenia historyka ustroju Rzeczypospolitej polsko-litewskiej dyskusję o możliwości wprowadzenia w Polsce zasady kadencyjności urzędów. Idea ta, obecna w dyskursie politycznym II poł. XVII w., mająca zwolenników (m. in. biskupa poznańskiego Stefana Wierzbowskiego), nie zyskała jednak uznania w oczach szerokich warstw kierowniczych państwa. Utwór autorstwa Wielopolskiego, obrońcy dotychczasowego stanu rzeczy, a więc dożywotniości sprawowanych urzędów, dzięki użytym przezeń sformułowaniom i argumentom stanowi interesujący przykład polemiki politycznej, stojącej na bardzo wysokim poziomie merytorycznym.