Kontekstualność kwantowa i ontologia przyczynowości

W książce przedstawiono nowe spojrzenie na problem ontologii przyczynowości w teorii kwantowej. Jest to jedno z najbardziej kontrowersyjnych zagadnień mikrofizyki ze względu na fakt, iż fundamentalną własnością układów kwantowych jest mocna kontekstualność, która uniemożliwia konstruowanie realistycznych modeli przyczynowych opartych na klasycznych intuicjach. Jednak globalne własności probabilistycznej miary kwantowej i termodynamika historii kwantowych wskazują, że możliwe jest zdefiniowanie uogólnionej, czasowo symetrycznej przyczynowości kwantowej, bez zachodzenia paradoksów kauzalnych i konfliktu z teorią względności. Indeterministyczne modele z taką przyczynowością pozwalają zrozumieć fundamentalne, unikalne dla mikrofizyki znaczenie realnych procesów wirtualnych oraz ścisły związek splątania kwantowego w czasie i przyczynowania. Wbrew epistemologicznej krytyce w filozofii po Humie i Kancie, przyczynowanie jako „spoiwo przyrody” może okazać się bardziej realne niż obiekty i sama czasoprzestrzeń, a nawet być ontologicznym warunkiem ich zaistnienia.