Narzędzie w polskiej i rosyjskiej przestrzeni kulturowo-lingwistycznej

Monografia jest próbą rekonstrukcji polskiego i rosyjskiego językowego obrazu narzędzia. Odpowiada na pytanie, jakie cechy właściwe narzędziom są najczęściej eksponowane przez użytkowników obu języków i w jaki sposób te cechy zostały w utrwalone w systemie językowym. W centrum uwagi znajduje się pole leksykalno-semantyczne instrumentum. Przyjęcie założeń językoznawstwa kognitywnego przy wyznaczaniu granic badanego pola zadecydowało o włączeniu do niego nazw o zróżnicowanej strukturze i semantyce. Badaniu poddane zostały zarówno nazwy motywowane, jak i wyrazy rodzime, a także rzeczowniki zapożyczone z innych języków. W obrębie pola ‘instrumentum’ umieszczone zostały nie tylko nazwy prostych narzędzi ręcznych, ale także i nazwy skomplikowanych urządzeń, maszyn i ich części, nazwy broni, nazwy instrumentów muzycznych oraz nazwy substancji. Wszystkie te rzeczowniki łączy wspólny element znaczeniowy, jakim jest przeznaczenie do wykonywania określonej czynności. Analizie poddane zostały również polskie i rosyjskie związki frazeologiczne oraz przysłowia z komponentami nomina instrumenti. Zawarty w nich obraz środka czynności dopełnia całości rekonstruowanego konceptu.