Opis
Pal Andersen, 55-letni profesor literatury i zdeklarowany ateista, spędza samotnie Wigilię w swoim mieszkaniu w Oslo. Uważa się za człowieka, który wie, kim jest, i zna swoje miejsce w świecie. Ale tej nocy jego przekonania zostają wystawione na próbę. Obserwując przez okno budynek naprzeciwko, Andersen staje się przypadkowym świadkiem morderstwa – na jego oczach młoda, nieznana mu kobieta zostaje uduszona przez obcego mężczyznę. Profesor w pierwszym odruchu sięga po telefon, żeby zadzwonić na policję. Z powodów, które nie do końca sobie uświadamia, czuje jednak, że nie może tego zrobić, i odkłada słuchawkę. Zamiast zgłosić zajście, zaczyna potajemnie obserwować mordercę. Z czasem coraz bardziej uzależnia się od obserwacji i obserwowanego. Dręczą go wyrzuty sumienia, nie jest w stanie logicznie wyjaśnić swego postępowania, ale zarazem nie umie dokonać innego wyboru. Jest już za późno na zmianę.
Dwuznaczna fascynacja mordercą przybiera na sile. Gdy zbieg okoliczności pozwala obu mężczyznom, świadkowi i sprawcy, spotkać się w restauracji, ambiwalentna relacja wkracza na nowy etap. Profesor Andersen musi jakoś z tego wybrnąć...
Dag Solstad jest jednym z najbardziej cenionych współczesnych pisarzy norweskich, a przy tym niezwykle barwną postacią na literackiej scenie Skandynawii. Urodził się w 1941 roku w Sandefjord. Zadebiutował jako dwudziestoczterolatek, wydając zbiór nowel Spiraller (Spirale). Uznanie zyskał już kilka lat później powieścią „Patynozielone!”, pisaną pod wyraźnym wpływem Gombrowicza (do czego zresztą przyznawał się otwarcie w wywiadach).