O dramacie Tom 3

Trzeci tom O dramacie. Od Sartre’a do Mrożka. Poetyki, Manifesty. Komentarze, przygotowany – podobnie jak dwa poprzednie tomy – wysiłkiem zbiorowym, wyrasta z idei trzytomowej edycji książki O dramacie. Poetyki. Manifesty. Komentarze. Choć należy do tej samej całości, mającej za zadanie udostępnienie – w możliwie obfitym wyborze – pism o charakterze teoretycznym, związanych z dramatem i ich opisanie w ujęciu historycznym, różni się swym zakresem od wcześniej opublikowanych tomów. Ogranicza się do przedstawienia opinii o dramacie reprezentantów współczesnej dramaturgii europejskiej. Współczesność – pojęcie nieostre i wieloznaczne – jest tu rozumiana jako rzeczywistość po drugiej wojnie światowej. W latach 50. XX wieku niewielka grupa pisarzy w powiązaniu z twórcami teatralnymi we Francji dokonała przełomu w estetyce teatru i dramatu. Otworzyła dla teorii nowe pola poszukiwań w pogranicznych źródłach teatru i dramatu, jak rytuał, obrzęd, kulturowy performans. Proces ten w różnym natężeniu przebiegał i nadal przebiega w wielu krajach europejskich. Burzy tradycyjne zasady estetyczne dramatu i poszukuje skutecznych środków jego oddziaływania w teatralnej praktyce. Pojawiają się wciąż nowe zjawiska w sztuce i równocześnie przyrasta wiedza o artystycznych kontekstach kształtującej się teorii. Opinia związana z dramatem zmienia się w swej formie i charakterze. Nie wywodzi się już tylko z modelu sceny pudełkowej, lecz szeroko pojętych zdarzeń i manifestacji kulturowych. /Ze Wstępu/ Spis treści Przedmowa do drugiego wydania Nota edytorska R o z d z i a ł I FRANCJA Wstęp Jean-Paul Sartre Ku teatrowi sytuacji Michel de Ghelderode Rozmowy ostendyjskie Eugene Ionesco Doświadczenie teatralne Samuel Beckett Becket o sobie (...) ANGLIA Wstęp Terence Rattigan Postacie tworzą dramat Christopher Fry Dlaczego piszę wierszem John Osborne Nazywają to krykietem To okropne muzeum (...) NIEMCY, AUSTRIA I SZWAJCARIA Wstęp Friedrich Dürrenmatt Problemy teatru Tankred Dorst Scena jest miejscem absolutnym Peter Handke Uwagi do moich sztuk mowionych Manifest O „Publiczności zwymyślanej Max Frisch Autor i teatr (...) WŁOCHY Wstęp Pier Paolo Pasolini Manifest o nowy teatr Giovanni Testori Trzewia teatru (...) HISZPANIA Wstęp Antonio Buero Vallejo Neorealizm i teatr Tragizm O tragedii Alfonso Sastre Spotkanie z realizmem Noty autora (...) SZWECJA Wstęp Stig Dagerman Repliki wejściowe Katarina Frostenson Wywiad z Katariną Frostenson Ingmar Bergman Monolog (...) ROSJA Wstęp Mikołaj Erdman Intermedia do wodewilu D. Leńskiego Lew Guryczyn Siniczkin Wsiewołod Wiszniewski O tragedii Leonid Leonow O teatrze przyszłości (...) POLSKA Wstęp Andrzej Trzebiński Z laboratorium dramatu Jerzy Szaniawski Dwa teatry Witold Gombrowicz Ślub. Idea dramatu Tadeusz Różewicz Akt przerywany Przyrost naturalny (...) CZECHY Wstęp Milan Kundera Posłowie do dramatu Klucze Ivan Vyskočil Kości Małe gry Vaclav Havel Listy do Olgi Zaoczne przesłuchanie (...) SŁOWACJA Wstęp Július Barč-Ivan Spotkanie Pisarz o sobie Peter Karvaš Nowe miejsce dramatu w literaturze i w społeczeństwie