O koniach wschodnich i wywodzących się z ras orientalnych

Skromny tytuł, jaki hrabia Rzewuski nadał swojemu dziełu O koniach wschodnich i wywodzących się z ras orientalnych, nie oddaje nawet w części bogactwa tej publikacji. Jest to, owszem, rzecz o koniach i ich miłośnicy znajdą tu mnóstwo ciekawych obserwacji dotyczących arabów, porównania ich do innych ras koni, szczegóły na temat ich hodowli, nazw i pochodzenia. To jednak zaledwie ułamek tego, co Rzewuski ma do powiedzenia, jego zapiski bowiem prowadzą czytelnika przez cały ogromny, złożony i barwny świat arabski z jego obyczajowością, polityką, muzyką i poezją, a także klimatem, geografią i przyrodą. Autor nie szczędzi nam niesamowitych opowieści z życia beduinów, którzy go zachwycają swoją szlachetnością i harmonią, historii o oryginalnych osobistościach, napotkanych podczas wędrówek przez Arabię – choćby o niezrównanej podróżniczce Lady Hester Stanhope – i urzekających opisów rumaków, wielbłądów czy sokołów. Opatruje te obserwacje rysunkami, mapami, dopiskami na marginesach, zapisami muzyki beduinów. Fakty i wrażenia ze swej podróży po Bliskim Wschodzie Wacław Seweryn Rzewuski (1784–1831), polski orientalista, pisarz, poliglota, pełen pasji podróżnik, z zamiłowania hodowca i znawca koni, spisał w latach 1820–1830. Nie zostały one nigdy opublikowane za życia autora, do naszych czasów przetrwały w formie rękopiśmiennej. Prezentowana publikacja jest pierwszym pełnym i krytycznym wydaniem, zawierającym francuski oryginał i jego przekład, wzbogaconym osobnym tomem z esejami autorstwa wybitnych orientalistów, antropologów, historyków, językoznawców i innych specjalistów, a wreszcie albumem z rysunkami Rzewuskiego, nutami i mapami. The modest title of Rzewuski’s work – Concerning the Horses of the Orient and Those Originating from Oriental Breeds – does not fully reflect the richness of its content. Indeed, it is a treatise on horses providing their lovers with a great deal of observations regarding Arab horses, their comparison with other strains, details of their breeding, nomenclature and genealogy. However, it is merely a fraction of what Rzewuski has to tell us: his remarks guide the reader through the whole vast, complex and colourful Arab world together with its customs, politics, music, poetry as well as climate, geography and nature. The author gives us accounts of the Bedouin tribes, whom he admires for their nobleness and harmony they live in. He also presents captivating descriptions of steeds, camels and falcons. Rzewuski illustrates his reflections with drawings, maps, diverse marginalia and scores of Bedouin music, and reminisces original personages he met during his journey throughout Arabia, such as the unmatched traveller Lady Hester Stanhope. Wacław Seweryn Rzewuski (1784–1831) was a Polish orientalist, author, polyglot, passionate traveller, breeder and connoisseur of bloodhorses. In the years 1820–1830 he wrote down the events and impressions from his Middle East trip. They were not published in his lifetime and were preserved until now in the form of a manuscript. The present publication is the first complete critical edition of the work, comprising its French original with translation, a separate volume of essays by eminent orientalists, anthropologists, historians, linguists and other specialists, plus an album with Rzewuski’s drawings, maps and sheet music.