O powinnościach żołnierskich Tom IV Suplement

XIII Forum Historyków Wojskowości przeszło do historii. Dyskusje prowadzone w trakcie rozmów plenarnych, panelowych, a także kuluarowych nie wyczerpały tematu „o żołnierskich powinnościach”, ale niewątpliwie przybliżyły uczestników do lepszego zrozumienia omawianej problematyki. Od początku stawiano na mądrą i wyważoną debatę, szukając odpowiedzi na podstawowe pytania m.in.: Czym powinności żołnierskie są, kto je definiuje, kto ma prawo do ich egzekwowania i oceniania? Jaki powinien być żołnierz? Jaki jest wzór żołnierza-obywatela, który jest możliwy do naśladowania? Z tym zagadnieniem Rzeczypospolita i jej społeczność mierzyła się przez stu-lecia. Problematyka ta podejmowana była przez publicystów przedrozbioro-wych, wpisała się również w spór pomiędzy przedstawicielami krakowskiej i warszawskiej szkoły historycznej. Zajmowała ważne miejsce w dyskusji o wojsku w okresie II Rzeczypospolitej. Jest obecna również współcześnie. Stała się kanwą gdyńskiego spotkania. Ponieważ historia Wojska Polskiego to obszar zagadnień o różnych odcieniach, to wydarzenia wzniosłe i biegunowo odmienne – dlatego intencją organizatorów nie było budowanie kolejnego pomnika żołnierzowi polskiemu, ani też pisanie „ku czci”. To naukowe działanie wpisywało się w słowa profesora Benona Miśkiewicza, który pisał o „zwycięstwach i niepowodzeniach bohaterskiego żołnierza polskiego”. Po-zwalało zastanowić się, dlaczego los żołnierza bywał tak zmienny.