W analizowanym okresie Niemcy i Włosi doprowadzili do zjednoczenia ich państw po wielu wiekach rozbicia, Węgrzy uzyskali status współgospodarza w dualistycznej monarchii habsburskiej, a mieszkańcy Finlandii po raz pierwszy w swej historii stworzyli państwo. Polacy natomiast stracili wszystko, co w zakresie istnienia własnego państwa uzyskali w 1807 r., co uległo dalszemu wzmocnieniu w 1815 r., zachowało się po 1832 r. i poddane zostało ustrojowej rekonstrukcji w latach 1861–1862. Zazwyczaj umyka to naszej uwadze, ale jest czymś zupełnie nadzwyczajnym, że inne narody zdołały osiągnąć sukces, a my w tym samym czasie, po udanym starcie, ponieśliśmy spektakularną klęskę. 
Spis treści 
Od autora 
Rozdział I. Prolegomena 
Rozdział II. Powstanie Księstwa Warszawskiego 
Rozdział III. Jedyna zwycięska wojna Polski w XIX w. 
Rozdział IV. Próba ustanowienia Królestwa Polskiego w konflikcie z Rosją  
Rozdział V. Uratowanie istnienia Rzeczpospolitej jeden i pół 
Rozdział VI. Królestwo Polskie jako państwo polskie 
Rozdział VII. Czy w 1815 r. zerwana została ciągłość Rzeczpospolitej jeden i pół? 
Rozdział VIII. Wielki książę Konstanty: niewykorzystana szansa Rzeczpospolitej jeden i pół 
Rozdział IX. Zagubienie w noc listopadową 
Rozdział X. Detronizacja Romanowów 
Rozdział XI. Druga wojna z Rosją o niepodległość i powiększenie Królestwa Polskiego Rozdział XII. Ponowne uratowanie istnienia Rzeczpospolitej jeden i pół 
Rozdział XIII. Królestwo Polskie w ustrojowopolitycznym zawieszeniu w okresie namiestnictwa Iwana Paskiewicza 
Rozdział XIV. Powstanie 1846 r. 
Rozdział XV. Wojna wschodnia (1853–1856) a Królestwo Polskie: narodziny ustrojowopolitycznej koniunktury 
Rozdział XVI. Realizacja obietnic Aleksandra II z kongresu paryskiego 
Rozdział XVII. Próba ustrojowej rekonstrukcji Królestwa Polskiego 
Rozdział XVIII. Królestwo Polskie w latach 1815, 1832 i 1861–1862 
Rozdział XIX. Ostatecznie oblany egzamin z polityki 
Rozdział XX. Likwidacja Królestwa Polskiego 
Rozdział XXI. Narodziny, istnienie i upadek państwa polskiego w latach 1806–1874 
Bibliografia 
Indeks osób