Opis
Seria Opracowania - język polski została napisana dla uczniów, którzy oprócz przeczytania lektury lub jej streszczenia potrzebują jeszcze wyjaśnienia problematyki utworu, charakterystyki występujących w niej postaci, przypomnienia faktów, słowem: interpretacji. Autorzy serii znacznie rozszerzyli omówienia poszczególnych tekstów literackich, po to, by nawet wymagający nauczyciel otrzymał od swego ucznia satysfakcjonującą odpowiedź. Doboru lektur dokonano na podstawie prowadzonych przez ostatnie lata ankiet oraz listów od czytelników. Dzięki temu jest on z pewnością trafny i odpowiada zapotrzebowaniu uczniów. Książki z tej serii doskonale spełniają też rolę prywatnego, osobistego korepetytora, który tłumaczy zawiłości literatury polskiej i obcej. Spis treści SPIS TREŚCI ANTYK - WPROWADZENIE Kultura starożytnej Grecji Kultura Rzymu Ustalone przez starożytność kanony klasycznej sztuki Rozwój rodzajów i gatunków literackich Filozofia Inspiracje i nawiązania do kultury starożytnej Sztuka starożytna MITOLOGIA GRECKA Czym jest mit? Podział mitów Funkcje mitów Związek mitologii z literaturą Motywy i wątki mitologiczne Archetypy Toposy (loci communes) Ogólna charakterystyka mitologii greckiej Mity teogoniczne Mity antropogeniczne Mit o Prometeuszu Plan wydarzeń Streszczenie Problematyka BIBLIA Co to jest Biblia? Wytłumaczenie nazwy Czas powstania Języki Biblii Autorzy Podział Biblii Przekłady Biblii Biblia w wymiarze sacrum (świętym) i profanum (świeckim) Gatunki biblijne Biblia jako arcydzieło ANALIZA I INTERPRETACJA WYBRANYCH FRAGMENTÓW STAREGO I NOWEGO TESTAMENTU Stary Testament Księga Hioba Streszczenie Problematyka Księga Koheleta Streszczenie Problematyka Nowy Testament Pierwszy list św. Jana Apostoła: Bóg jest Miłością Streszczenie Problematyka HOMER - informacje o autorze Spory na temat autorstwa Iliady i Odysei Iliada Czas powstania utworu Czas i miejsce akcji Tytuł Bohaterowie Streszczenie (fragmenty) Problematyka Świat bogów i ludzi Fabuła Narracja Kompozycja Wiersz Porównania Dramatyzm epopei Epos jako gatunek Znaczenie Iliady dla współczesnych Homerowi Greków Inspiracje i nawiązania PLATON - informacje o autorze Obrona Sokratesa Streszczenie, problematyka TEATR I DRAMAT GRECKI Teatr grecki Dramat grecki Cechy tragedii greckiej Charakter teatru i dramatu greckiego SOFOKLES - biografia Król Edyp Okoliczności powstania Tytuł Czas i miejsce akcji Bohaterowie Plan wydarzeń Streszczenie Problematyka LIRYKA GRECKA Anakreont Przynieś nam tu czarę, chłopcze Safona Do Afrodyty Tyrtajos Wezwanie do walki LIRYKA RZYMSKA Horacy - biografia O co poeta prosi Apollina Exegi monumentum... (Postawiłem pomnik...) Problematyka ód Cechy gatunkowe ody ŚREDNIOWIECZE - WPROWADZENIE Geneza nazwy Czas trwania epoki Średniowiecze w Europie Społeczno-kulturowe podłoże średniowiecza Średniowieczny uniwersalizm Rola poety i sztuki Średniowieczny alegoryzm Filozofia Średniowieczne wzorce osobowe Gatunki literatury średniowiecznej Sztuka średniowiecza ŚWIĘTY AUGUSTYN - biografia Wyznania Okoliczności powstania, tytuł Streszczenie, problematyka PIEŚŃ O ROLANDZIE Autor, czas i miejsce powstania Czas i miejsce akcji. Kontekst historyczny Bohaterowie Streszczenie (fragment) Problematyka Główne tematy i idea przewodnia poematu Obraz obyczajów epoki Średniowieczne wzorce osobowe Pieśń o Rolandzie jako przykład chanson de gęste Kształt artystyczny DANTE ALIGHIERI - biografia Boska Komedia Geneza, czas i miejsce powstania, tytuł Czas i miejsce akcji. Kompozycja utworu Streszczenie (fragmenty) Problematyka Kontekst społeczno-kulturowy Boskiej Komedii Rola przewodników poety - Wergiliusza i Beatrycze Alegoryczny i symboliczny sens Boskiej Komedii Kształt artystyczny KWIATKI ŚW. FRANCISZKA Postać świętego Franciszka z Asyżu Czas i miejsce powstania, tytuł Jak święty Franciszek oswoił dzikie turkawki Plan wydarzeń Streszczenie Problematyka GALL ANONIM - informacje o autorze Kronika Czas powstania utworu Plan wydarzeń Streszczenie (fragmenty) Problematyka BOGURODZICA Spory na temat czasu powstania, autorstwa i genezy utworu Wymowa Bogurodzicy Kształt artystyczny INNE ZABYTKI ŚREDNIOWIECZNEJ POEZJI I PROZY RELIGIJNEJ LEGENDA O ŚWIĘTYM ALEKSYM Czas i miejsce powstania Legendy.... Polska wersja utworu Plan wydarzeń Streszczenie Problematyka Święty Aleksy jako przykład idealnego ascety Średniowieczna hagiografia. Legenda jako gatunek Kształt artystyczny O ZACHOWANIU SIĘ PRZY STOLE Autor, okoliczności i czas powstania utworu Plan wydarzeń Streszczenie Problematyka Zachodnioeuropejska etykieta i rycerski kult kobiety Kształt artystyczny ROZMOWA MISTRZA POLIKARPA ZE ŚMIERCIĄ Okoliczności powstania utworu Plan wydarzeń Streszczenie Problematyka Związek Rozmowy... ze średniowiecznym ""tańcem śmierci"" Polikarp - człowiek w obliczu śmierci Wizja śmierci w utworze Idea praeparatio ad mortem, czyli przygotowania do śmierci Kształt artystyczny RENESANS - WPROWADZENIE Geneza nazwy Chronologia renesansu w Europie Polityczno-społeczne tło epoki Literatura renesansu w Europie Tło renesansu w Polsce Chronologia renesansu w Polsce Humanizm jako główny prąd umysłowy epoki Ruchy wyznaniowe w epoce renesansu Sztuka poetycka renesansu Rozwój gatunków renesansowych Sztuka renesansu GIOVANNI BOCCACCIO - biografia Dekameron: Sokół Czas i miejsce powstania Tytuł Plan wydarzeń Streszczenie Problematyka Kompozycja i tematyka Dekameronu Humanistyczna wymowa Dekameronu Nowela jako gatunek literacki FRANCISZEK PETRARKA - biografia Sonety do Laury Streszczenia Problematyka WILLIAM SZEKSPIR - biografia Dramat szekspirowski Makbet Geneza Makbeta Czas i miejsce akcji Osoby Plan wydarzeń Streszczenie Problematyka Makbet, syndrom zbrodni, czyli jak zło rodzi zło Lady Makbet (psychologiczne studium zbrodni) Etyka władzy i poglądy na państwo Rola wiedźm Elementy komizmu Podsumowanie MIKOŁAJ REJ - biografia Żywot człowieka poćciwego Okoliczności i czas powstania utworu Streszczenie (fragment) Problematyka JAN KOCHANOWSKI - biografia Fraszki Czas i miejsce powstania i wydania Streszczenia Problematyka Kształt artystyczny i nowatorski charakter fraszek J. Kochanowskiego Pieśni Okoliczności, czas, miejsce powstania i wydania Streszczenia Problematyka Kompozycja Pieśni Kształt artystyczny Pieśń świętojańska o sobótce Treść Problematyka Treny Czas powstania. Geneza cyklu Streszczenia Problematyka Portret Urszulki Dramat ojca Poeta i poezja w obliczu tragedii Kryzys światopoglądowy poety i próby jego przezwyciężenia Kształt artystyczny MIKOŁAJ SĘP SZARZYŃSKI - biografia Sonet I. O krótkości i niepewności na świecie żywota człowieczego Sonet IV. O wojnie naszej, którą wiedziemy z szatanem, światem i ciałem Sonet V. O nietrwałej miłości rzeczy świata tego Problematyka Sęp Szarzyński jako poeta z pogranicza renesansu i baroku Wizja człowieka, Boga i świata w poezji Sępa Szarzyńskiego Kształt artystyczny ANDRZEJ FRYCZ MODRZEWSKI - biografia O poprawie Rzeczypospolitej Okoliczności i czas powstania oraz wydania utworu Streszczenie (fragment) Problematyka Polityczny program A. Frycza Modrzewskiego Kompozycja utworu, gatunek PIOTR SKARGA - biografia Kazania sejmowe Okoliczności i czas powstania Kazań sejmowych Kazanie wtóre Streszczenie Problematyka Religijno-polityczny program Piotra Skargi Kazanie jako gatunek Kompozycja i tematyka Kazań sejmowych Kształt artystyczny Kazań sejmowych BAROK - WPROWADZENIE Geneza nazwy. Ogólna charakterystyka epoki Podłoże społeczno-polityczne Podstawy filozoficzne Literackie nurty baroku Poetyka baroku Gatunki literackie Barokowa literatura europejska Sztuka baroku Ocena baroku w epokach późniejszych Barok w Polsce Chronologia polskiego baroku Podłoże społeczno-polityczne Kontrreformacja w Polsce. Działalność jezuitów Sarmatyzm Główne nurty literackie MOLIER - biografia Świętoszek Czas i miejsce akcji Osoby Plan wydarzeń Streszczenie Problematyka Charakterystyka Tartuffe'a - Świętoszka Charakterystyka Orgona Inni bohaterowie Świętoszek jako komedia charakterów Świętoszek jako komedia obyczajowa z życia mieszczaństwa francuskiego XVII wieku Komizm i humor Świętoszka Podsumowanie JAN ANDRZEJ MORSZTYN - biografia Cuda miłości Do tejże Do trupa Niestatek I Problematyka Poezja dojrzałego baroku Marinizm w twórczości Morsztyna Libertynizm w twórczości Morsztyna DANIEL NABOROWSKI - biografia Marność Krótkość żywota Do Anny Problematyka WACŁAW POTOCKI - biografia Kto mocniejszy, ten lepszy Pospolite ruszenie Zbytki polskie Transakcja wojny chocimskiej Problematyka Poezja nurtu ziemiańskiego Problem nietolerancji Barokowy epos rycerski Podsumowanie JAN CHRYZOSTOM PASEK - biografia Pamiętniki (fragmenty) Okoliczności i czas powstania Czas i miejsce akcji Streszczenie (fragmenty) Problematyka Główny bohater Charakterystyka utworu Paska na tle pamiętnikarstwa XVII w. Literatura nurtu sarmackiego Budowa utworu OŚWIECENIE - WPROWADZENIE Geneza nazwy. Ogólna charakterystyka epoki Podłoże społeczno-polityczne Umysłowe prądy i główne idee oświecenia Racjonalizm Ateizm i deizm Empiryzm Sensualizm Utylitaryzm Humanitaryzm Libertynizm Idea powrotu do natury Irracjonalizm Estetyczne nurty oświecenia Klasycyzm Sentymentalizm Rokoko Gatunki literackie Oświeceniowa literatura europejska Sztuka oświecenia Oświecenie w Polsce Chronologia polskiego oświecenia Podłoże społeczno-polityczne Reformatorskie instytucje polskiego oświecenia Collegium Nobilium Biblioteka Załuskich Reforma szkolnictwa Rozwój czasopiśmiennictwa Teatr publiczny Artystyczny mecenat króla Wpływ dworu Czartoryskich w Puławach na życie kulturalne Polski WOLTER - biografia Kandyd, czyli optymizm (fragmenty) Czas i miejsce akcji Bohaterowie Plan wydarzeń (fragment) Streszczenie (fragment) Problematyka Rozum w epoce oświecenia Pojęcie optymizmu Krytycyzm Kandyda Gatunek - powiastka filozoficzna Definicja wolterianizmu JAN JAKUB ROUSSEAU - biografia Nowa Heloiza (fragmenty) Czas i miejsce akcji Bohaterowie Streszczenie (fragment) Problematyka Tytuł Nowa Heloiza jako powieść sentymentalna Nowa Heloiza jako powieść epistolarna IGNACY KRASICKI - biografia Bajki Wstęp do bajek Lew i zwierzęta Wół minister Problematyka Charakterystyczne cechy bajek I. Krasickiego Satyry Do króla Streszczenie Interpretacja Świat zepsuty Streszczenie Interpretacja Problematyka Charakterystyka satyr I. Krasickiego Satyra jako gatunek literacki Hymn do miłości ojczyzny Problematyka ADAM NARUSZEWICZ - biografia Balon JÓZEF WYBICKI - biografia Pieśń Legionów Polskich we Włoszech SENTYMENTALIZM W POLSCE I JEGO PRZEDSTAWICIELE FRANCISZEK KARPIŃSKI - biografia Bóg się rodzi Do Justyny. Tęskność na wiosnę Laura i Filon Żale Sarmaty nad grobem Zygmunta Augusta PUBLICYSTYKA DOBY OŚWIECENIA STANISŁAW STASZIC - biografia Przestrogi dla Polski (fragment) Plan Streszczenie Problematyka Tekst publicystyczny Podsumowanie Słowniczek pojęć i terminów literackich Mini ściąga