'Polska dla Polaków!' Kim byli i są polscy narodowcy

Co decyduje o przynależności do narodowej wspólnoty, o byciu Polakiem? Jakie są podstawy i korzenie polskiego nacjonalizmu? Polski obóz narodowy nie stanowił jednolitej, zwartej struktury politycznej. Był to powstający żywiołowo we wszystkich zaborach potężny ruch społeczny – fenomen, którego analogią jest ruch 'Solidarności' z lat 1980–1981. Tworzyły go organizacje społeczne, związki zawodowe, stowarzyszenia gospodarcze, kobiece i młodzieżowe oraz stronnictwa polityczne. Był to także skupiający elity intelektualne prąd kulturalny, literacki i naukowy. Miał charakter pozaklasowy, łączył ludzi wokół idei solidaryzmu narodowego i pracy dla Ojczyzny, niezależnie od ich pochodzenia oraz statusu majątkowego. Głównym celem polskiego obozu narodowego u jego zarania była walka o odbudowę niepodległej i zjednoczonej Rzeczypospolitej. Endecy odrzucali teorie o podziale narodu na klasy społeczne, co w ich przekonaniu prowadziło do rozerwania więzi narodowej. Podkreślali, że mimo zaborczych kordonów i rodzących się separatyzmów dzielnicowych wszystkie ziemie polskie stanowią całość, zaś zamieszkujący je Polacy są niepodzielnym organizmem narodowym.