Procesy kolonizacyjne w posiadłościach cystersów z Kołbacza w XII-XIV wieku

Praca Krzysztofa Guzikowskiego, odznaczająca się solidnością warsztatową, jest monografią procesów kolonizacyjnych i przekształceń własnościowych w dobrach klasztoru cysterskiego w Kołbaczu na Pomorzu Zachodnim we wczesnej fazie jego istnienia. Stanowi interesujący przyczynek do dziejów Pomorza Zachodniego, do zagadnienia wielkiego europejskiego procesu modernizacji pełnego średniowiecza, do przemian osadniczych i etnicznych na określonym, słabo dotąd rozpoznanym obszarze przełamywania się elementu słowiańskiego i niemieckiego oraz do gospodarczych aspektów wczesnych dziejów zakonu cystersów. Procesy te Autor rozpatruje równolegle z punktu widzenia przemian przestrzennych i społecznych, uwzględniając wszelkie dostępne kategorie informacji źródłowych. Porównanie wywodów Autora z opublikowaną przed ponad półwieczem pracą Heleny Chłopockiej o wielkiej własności cysterskiej opactwa kołbackiego pozwala wyrobić sobie zdanie o postępie nauki historycznej. Prof. Jerzy Strzelczyk