Schyłek neolitu na Wyżynie Lubelskiej

W dotychczasowych studiach nad schyłkiem neolitu w Małopolsce obszar Lubelszczyzny pozostawał w cieniu bogatych materiałów z terenów podkrakowskich i z Wyżyny Sandomierskiej. Niemniej to właśnie z tego regionu pochodzą liczne i spektakularne pochówki kultury amfor kulistych. Znane są również groby kultury ceramiki sznurowej, a także liczne znaleziska luźne, wskazujące na intensywne osadnictwo w III tysiącleciu przed naszą erą. Celem projektu, prezentowanego przez serię artykułów zawartych w niniejszym tomie, jest uporządkowanie danych dotyczących rytuału pogrzebowego społeczności kultury amfor kulistych i kultury ceramiki sznurowej na obszarze Wyżyny Lubelskiej oraz na przyległych terenach Polesia Wołyńskiego i Wyżyny Wołyńskiej. Aż do ostatnich lat to właśnie znaleziska ze stanowisk sepulkralnych stanowiły jedyną możliwość „wglądu" w prahistorię III tysiąclecia p.n.e. w tym regionie. Usystematyzowanie danych z cmentarzysk późno- i schyłkowoneolitycznych, wraz z propozycją ich chronologicznego schematu, ma posłużyć próbie odpowiedzi na kilka kluczowych pytań związanych z przebiegiem procesów kulturowych na Lubelszczyźnie. Odnoszą się one przede wszystkim do istoty relacji pomiędzy wzorcami dwóch wymienianych, wielkich systemów obrzędowości funeralnej europejskiego neolitu.