Opis
Skład abo skarbiec znakomitych sekretów oekonomiej ziemiańskiej"", zadedykowany Janowi III Sobieskiemu, który wysoko cenił sobie jego literaturę. Była to encyklopedia ziemiańska, która obejmowała tematykę agrarną, życia codziennego, zwierzęcą, a także obyczajową, przeplatana różnymi dykteryjkami, anegdotami i kuriozami, tworząc tym samym typowe dzieło doby Polski sarmackiej.
Jakub Kazimierz Haur (1632-1709) - polski ekonomista, poeta, autor książek i traktatów o tematyce rolniczej i poradnikowej. Haur urodził się w roku 1632 w mieszczańskiej rodzinie. Był synem warszawskiego ławnika, Jakuba Haura, i pochodzącej z Grazu Anny Marii z domu Petardówny, dwórki królowej Konstancji, żony Zygmunta III Wazy. Studia odbywał w Akademii Krakowskiej, w owym czasie wciąż jedynej uczelni wyższej w Polsce. Lata 50. XVII wieku to okres ożywionych kontaktów z bogatymi mieszczańskimi rodzinami z Warszawy i Lwowa, głównie dzięki pokrewieństwu z bogatą rodziną Dzianottich (u których był w służbie w roku 1658) i Gibbonich oraz koneksjom rodzinnym (przez siostrę Weronikę) z lwowskim mieszczaninem Stanisławem Kralem. Wcześniej, w 1656, Haur był w służbie u lwowskiej rodziny Morykonich. Lata 60. Haur najprawdopodobniej spędził w podróży po Europie. Ze wzmianek w jego dziełach dowiedzieć się można, że na pewno odwiedzał: Włochy, Niemcy, Holandię i Anglię. Doświadczenie zebrane w czasie tych podróży z pewnością znacznie wpłynęło na zawartość Haurowych kompendiów. Nobilitację uzyskał prawdopodobnie pomiędzy 1658 a 1668 Od roku 1670 Haur był superintendentem i pisarzem Stanisława Skarszowskiego, dworzanina królewskiego, starosty, podstolego, kasztelana wojnickiego i bogatego posiadacza ziemskiego - pozwoliło mu to zapoznać się z gospodarką latyfundium i ułatwiło pracę w przygotowaniach do napisania traktatu agronomicznego - ""Ekonomiki"", który, dedykowany Skarszowskiemu, ukazał się w 1675 roku. 16 marca 1676 uzyskał od Jana III Sobieskiego przywilej potwierdzający jego prawa autorskie do ""Ekonomiki"". Trzy lata później wydał ""Generalną oekonomikę"", zadedykowaną Andrzejowi Morsztynowi, którego dobrami wówczas (1679) zarządzał.
Po zakończeniu służby u Morsztyna, Haur przez kilkanaście kolejnych lat sam prowadził gospodarkę w dzierżawionej przez siebie podkrakowskiej wsi Chorowice. Od roku 1683 życie jego nierozerwalnie związane było z Krakowem, zapewne także i dlatego, że jego pierwsza żona, Agnieszka Furmankiewiczówna, wniosła mu w wianie kamienicę przy ulicy Floriańskiej. Haur utrzymywał kontakty z profesorami Akademii Krakowskiej - Marcinem Winklerem i Wojciechem Kazimierzem Rezlerem, prowadził też liczne interesy oraz sprawował urząd komisarza do spraw rachunków skarbowych, posiadając równocześnie tytuł sekretarza królewskiego i barona. W roku 1689 Haur wydał drukiem ""Skład abo skarbiec znakomitych sekretów oekonomiej ziemiańskiej"", zadedykowany Janowi III Sobieskiemu, który wysoko cenił sobie jego literaturę. Była to encyklopedia ziemiańska, która obejmowała tematykę agrarną, życia codziennego, zwierzęcą, a także obyczajową, przeplatana różnymi dykteryjkami, anegdotami i kuriozami, tworząc tym samym typowe dzieło doby Polski sarmackiej.