Opis
Porubstwo nie jest tak szkodliwe i nie pociąga za sobą tak wielu nieszczęść jak wyuzdana rozpusta albo cudzołóstwo.
Już od dawna potok rozpusty wciąga ludzi zbyt szybko, by chcieć go zatrzymać siłą. Zobaczmy więc, czy nie ma żadnego sposobu, aby odwrócić jego bieg i zapobiec złym efektom rozpusty, jeśli nie można zapobiec samej rozpuście.
Bernard Mandeville
****
Bernard Mandeville (1670–1733) znany nam głównie jako autor Bajki o pszczołach, zajmuje wśród filozofów oświecenia angielskiego pozycję wyjątkową. Jego poglądy stanowiły twórcze rozwinięcie myśli Hobbesa, ale też Montaigne’a, La Rochefoucaulda i La Fontaine’a. Hobbesjański jest punkt wyjścia jego rozumowań, czyli koncepcja stanu natury, w którym człowiek nie jest dobrym dzikusem, ale istotą egoistyczną, a jednocześnie obdarzoną energią i siłą potrzebną do realizacji swoich życiowych potrzeb i namiętności. Mandeville idzie o krok dalej, gdyż biorąc pod uwagę twórczy charakter naturalnej energii w człowieku, proponuje, aby jej egoistyczne skłonności obrócić na dobro społeczeństwa. Jeżeli nie można wytępić popędu seksualnego i znieść prostytucji, to trzeba ją zalegalizować, ucywilizować i zreorganizować w duchu humanistycznym (ze wstępu Mariana Skrzypka).