Opis
onografia stanowi pierwszą w literaturze przedmiotu panoramę polskiego socrealizmu z uwzględnieniem różnych dziedzin sztuki i kultury (film fabularny i dokumentalny, literatura, malarstwo, moda, sport, architektura i in.) złożoną z kilkanastu monograficznych studiów i szkiców dotyczących dziejów socrealizmu w powojennej Polsce. Autor w odmienny niż poprzednicy sposób odczytuje kilkuletnie dzieje i lokalną specyfikę realizmu socjalistycznego w Polsce lat 1948–1956, akcentując nie tylko problematykę ideologiczną, lecz przede wszystkim estetyczną, do tej pory uważaną za zjawisko dalszorzędne w stosunku do ideologii. Mowa tu zarówno o polityczno-propagandowych założeniach doktryny (poetyka zadekretowana), jak i jej poszczególnych realizacjach oraz codziennym społecznym funkcjonowaniu (poetyka zrealizowana). Wiele miejsca poświęcono kwestiom natury metodologicznej (jak badać i opisywać socrealizm), wskazując na pułapki redukcjonizmu, który zdominował wcześniejszą refleksję nad estetyką realizmu socjalistycznego w wersji nadwiślańskiej.
Całość łączy w sobie wnikliwie analizowane zagadnienia z kręgu poetyki opisowej i historycznej (m.in. wnikliwe analizy i interpretacje dzieł: Andrzeja Wróblewskiego, Wojciecha Fangora, Andrzeja Brzozowskiego, Andrzeja Munka, Janusza Morgensterna, Bronisława Wojciecha Linkego i in.) z szerszą problematyką studiów nad doktryną i jej praktycznymi realizacjami. Autor nie ogranicza swoich obserwacji wyłącznie do samej sztuki, wiele uwagi poświęcając również kulturze popularnej socrealizmu: piosence, modzie, wydarzeniom sportowym, obyczajom życia codziennego.