Opis
Stanisławski na próbie to opis prób do spektaklu Świętoszek, w którym Toporkow wystąpił w roli Orgona. Aktor nie tylko odnotowuje uwagi swego nauczyciela i rekonstruuje atmosferę panującą na próbach, ale co z perspektywy dzisiejszego odbiorcy jest najważniejsze dogłębnie przekazuje wskazówki i metody składające się na nauczanie Stanisławskiego. To jednocześnie najpoważniejsze źródło wiedzy o poszukiwaniach Stanisławskiego prowadzących do ukształtowania tzw. metody działań fizycznych oznaczającej strategię w pracy aktora nad rolą. Jak pisała Katarzyna Osińska, jej podstawę stanowi prawidłowa organizacja fizycznej linii życia aktora na scenie. Działania fizyczne to elementy zachowań, przede wszystkim związane z reagowaniem na partnerów; opanowanie ich ma umożliwić aktorowi przeniknięcie w najgłębsze uczucia i przeżycia, które musi wywołać w sobie, aby stworzyć daną postać sceniczną. Metoda ta wyznacza punkt odniesienia dla wielu współcześnie prowadzonych poszukiwań w zakresie sztuki aktora, takich na przykład jak praca Jerzego Grotowskiego w dziedzinie sztuki jako wehikułu.