Sześć szkiców o Zagłobie i inne studia sienkiewiczowskie

Na książkę Sześć szkiców o Zagłobie…, poza Wstępem i Zakończeniem składa się 13 tekstów, skupionych na twórczości i recepcji Sienkiewicza. Zgodnie z tytułem osobną część stanowi sześć szkiców ukazujących różne uformowania jednej z najbardziej znanych Sienkiewiczowskich kreacji — postaci Onufrego Zagłoby. Szkice akcentują wieloaspektowość tej postaci; wskazują na jej prymarne cechy sarmackie, na metamorfozy i mistyfikacje, które w Trylogii zostały podporządkowane dominującym składnikom „ludycznym”: humorowi i komizmowi oraz funkcji powieściowej tej słynnej kreacji. Pozostałe studia podejmują z kolei takie kluczowe dla interpretacji twórczości pisarza zagadnienia, jak: sposoby formowania historycznej wizji powieściowej, ewokowane przez dzieła sensy ideologiczne, wreszcie zasadnicze aspekty sporu o Sienkiewicza z perspektywy zróżnicowanych odczytań i manipulacji twórczością pisarza. Kluczowym tekstem w tej części książki jest rozprawa Sienkiewicz przekracza granice. O „przełomie” w życiu i twórczości pisarza, która jest próbą wyjaśnienia przyczyn i charakteru przejścia autora Trylogii z obozu pozytywistycznego na stronę konserwatyzmu. Tezą rozprawy jest stwierdzenie, iż Sienkiewicz był twórcą antydoktrynalnym, świadomie unikającym ostatecznych deklaracji ideologicznych, a akcentującym swoje powinności artysty. Dlatego zasadniczym założeniem interpretacyjnym książki jest ukazanie Sienkiewicza jako pisarza — wbrew pozorom — skomplikowanego i wieloznacznego.