Sztuka Łodzi

Książka zawiera 24 artykuły dotyczące sztuki Łodzi z okresu od początku przemysłowej kariery miasta w latach dwudziestych XIX w. do lat sześćdziesiątych XX w. Dwadzieścia z nich zostało wybranych z dorobku naukowego autora pochodzącego z ostatnich blisko 35 lat, cztery zostały napisane z myślą o publikacji książkowej. Dotyczą one głównie problematyki architektury miasta – architektury mieszkaniowej, rezydencjonalnej, sakralnej i przemysłowej, ale także sztuki witrażowniczej, rzeźby architektonicznej i cmentarnej oraz wystroju wnętrz. Zwracają uwagę na bogactwo i różnorodność sztuki miasta XIX i XX wieku, obecność konwencji stylowych znamiennych dla tego okresu: historyzmu, secesji, neoklasycyzmu oraz modernizmu. Podkreślono widoczne tutaj wpływy płynące z ważnych centrów sztuki europejskiej, takich jak Berlin, Wiedeń i Sankt Petersburg. W książce zaakcentowano rolę licznych twórców, zarówno miejscowych, jak i obcych. Pracowali tutaj architekci wykształcenie głównie w Sankt Petersburgu i Rydze. Charakterystycznym dla Łodzi zjawiskiem było jednocześnie zamawianie przez tutejszych przemysłowców planów wielu wznoszonych przez siebie budowli u artystów i firm z innych ośrodków: Berlina, Warszawy, Wrocławia, Żytawy, Wiednia, Sankt Petersburga, Wenecji, a także z islandzkiego Reykjaviku. Znajdowali się wśród nich znani twórcy, jak Franz Schwechten, Carl Seidl, Valentino Casale, Otto Lessing, Einar Jonsson, Jan Styka, zakład Antonia Salviatiego. Wśród miejscowych twórców wyróżniony został zakład rzeźbiarsko-kamieniarski Antoniego Urbanowskiego oraz tacy architekci jak: Hilary Majewski, Gustaw Landau-Gutenteger, Adolf Zeligson, Piotr Brukalski oraz Wiesław Lisowski.