Szukanie kluczy

Długo sądziłam, że lektura szkolna Łysek z pokładu Idy to najwybitniejsze dzieło Gustawa Morcinka, pisarza zapomnianego i zaniedbanego przez oficjalną historię literatury. Dopiero kiedy weszłam w relację mistrz – uczeń i moim tutorem została Profesor Krystyna Heska-Kwaśniewicz, nastąpiło olśnienie duchowo-intelektualne oraz otwarcie się na twórczość autora Zagubionych kluczy. Okoliczności życiowe skłoniły mnie do intensywnego kontaktu z literaturą Morcinka. Przekonałam się, że jego dorobek może być interesujący, a przede wszystkim – bardzo bogaty. Zapragnęłam więc odrobić zaległości w lekturze. Przeczytałam książki, które mną wstrząsnęły i okazały się poruszające. Zdecydowałam się jednak przyjrzeć bliżej nie całemu pisarstwu Morcinka, ale jedynie jego części, w znacznej mierze ograniczonej perspektywą poobozową. Używam przymiotnika „poobozowy” w odniesieniu do literatury Morcinka, która powstała tuż po doświadczeniach z Dachau i na długo po nich, aby zasugerować czytelnikowi, że pisarstwo autora Wyrąbanego chodnika zostało naznaczone, inaczej niż na ogół się sądzi, nie tylko przez Śląsk. Zostało zwęglone przede wszystkim przez obozy. W moim odczuciu nie dokonały one jednak w języku tego pisarstwa ani w jego warstwie myślowej całkowitego spustoszenia. Na odwrót – Morcinek dzięki swojej niezłomnej wierze i nieledwie franciszkańskiej postawie wielu bohaterów zachował wiarę w Boga i człowieka. (...) Wprowadzenie Na granicy egzystencji. Gustawa Morcinka droga do Dachau Siła płynąca z literatury: czytać, by przetrwać Listy… Próba nabrania dystansu do obozowych przeżyć Listy spod morwy. W hołdzie współwięźniom z Dachau Listy z mojego Rzymu. Łagodzący wpływ sztuki Dziewczyna z Champs Elysées. Powracające koło Historii… Pierwsza „historia już opowiedziana”: Ojciec Kolbe Druga „historia już opowiedziana”: Człowiek z głową Ramzesa Trzecia „historia już opowiedziana”: Dziewczyna z Champs Elysées Czwarta „historia już opowiedziana”: Kordicz z wyspy Rab Piąta „historia już opowiedziana”: Wróżbita z Charbina Szósta „historia już opowiedziana”: Nardelli z Varennes Siódma „historia już opowiedziana”: Kot z Biviers Zagubione klucze. Szukanie drogi do siebie i do świata Próba pierwsza: Żegota Próba druga: Hanka Próba trzecia: Tina Klucz do Tajemnicy Istnienia? Powrót do dziecinnego (k)raju Dwie korony. Rzecz o Ojcu Maksymilianie Maria Kolbem. Nieudana próba zrozumienia świętości Judasz z Monte Sicuro. Walka dobra ze złem Wszyscy jesteśmy Judaszami… Moralność czasów wojny Tragizm sytuacji granicznych Siedem zegarków kopidoła Joachima Rybki. Pisarski rachunek sumienia Zakończenie Bibliografia