Trzynastoletnia wojna z Zakonem Krzyżackim 1454-1466

Praca omawia w części I ogólne przyczyny wojny trzynastoletniej, przedstawiając z konieczności w najogólniejszych tylko zarysach przeobrażenia wewnętrzne zachodzące w państwie zakonnym połowy XV w., opozycję stanów pruskich i ich poddanie się Polsce w lutym 1454 r. Więcej uwagi poświęcono analizie potencjału zbrojnego i woj­skowości stron walczących z uwzględnieniem wpływów niemieckiej i czeskiej sztuki wojskowej. Naszkicowano także sytuację międzynarodową na przełomie 1453-1454 r., oddziałującą na całokształt wydarzeń militarnych i politycznych w toku wojny, oraz zanalizowano najogólniej „teatr wojny” – jego główne warunki naturalne (morfologia, klimat, hydrografia), osadnicze i obronne. Część II i III ukazuje zasadniczy zrąb działań militarnych i polityczno-dyplomatycznych lat 1454-66 oraz rokowania pokojowe z lat 1464-66, uwieńczone zawarciem trak­tatu toruńskiego z 19 października 1466 r. W końcowej części podsumowującej omówione zostały zagadnienia wojskowości tego okresu i podjęta próba analizy charakteru wojsk zaciężnych, jak również poru­szone niektóre kwestie finansowe wojny oraz jej wpływu na przeobrażenia wewnętrzne Polski, Prus i Zakonu Krzyżackiego.