Warszawa niezaistniała

Warszawa niezaistniała Jarosława Trybusia to fascynująca opowieść o niezrealizowanych projektach urbanistycznych i architektonicznych dwudziestolecia międzywojennego. Autor historyk sztuki, krytyk architektury, od 2012 roku wicedyrektor Muzeum Warszawy zebrał nierozpoznane dotąd i rozproszone projekty tworzone z myślą o stolicy Polski na przełomie lat 30. i 40. XX wieku.
W Warszawie przygotowywano się wówczas do Powszechnej Wystawy Krajowej, która miała odbyć się w 1944 roku na Saskiej Kępie. Tereny wystawowe miały zajmować miejsce dzisiejszego Stadionu Narodowego i parku Skaryszewskiego. Ponadto planowano przebudowę historycznego centrum miasta z placem Piłsudskiego, placem Zamkowym i Starym Miastem, budowę nowego Dworca Centralnego wraz z Centralnym Dworcem Pocztowym, lotniska na Gocławiu oraz dzielnicy reprezentacyjnej na Polu Mokotowskim Dzielnicy Marszałka Józefa Piłsudskiego ze Świątynią Opatrzności Bożej. Wybuch II wojny światowej przerwał realizację tych planów.
Publikacja jest efektem wieloletnich badań. Większość zawartych w książce ilustracji nie była dotąd publikowana. Fotografie i rysunki architektoniczne ze zbiorów m.in. Muzeum Narodowego i Narodowego Archiwum Cyfrowego składają się na najpełniejszy jak dotąd obraz Warszawy rysowanej pod okiem prezydenta Stefana Starzyńskiego. Zaprezentowana architektura i urbanistyka doskonale odzwierciedlają nastroje drugiej połowy lat 30. epoki, w której modernizacyjne ambicje młodego państwa splotły się nierozerwalnie z duchem nacjonalizmu i militaryzmu. Autor stawia przewrotne pytanie: czy wizja Warszawy niezrealizowana z powodu wojny byłaby inna, gdyby nad Europą nie wisiało jej widmo?