Antoni   Heda-Szary to legenda podziemnego państwa polskiego w Górach Świętokrzyskich.   Prezentowana książka to jego wspomnienia poczynając od września 1939 roku,   poprzez brawurowe akcje partyzanckie w latach okupacji do rozbicia więzienia UB   w Kielcach w 1945 roku. Podobnie jak wielu innych ""żołnierzy wyklętych"" został   zdradzony, aresztowany i skazany na wielokrotną karę śmierci. Ułaskawiony,   wychodzi na wolność w 1956 roku. W PRL był przewodniczącym ""Solidarności""   kombatantów, na początku stanu wojennego w 1981 roku został internowany w   Białołęce. ""Szary"" nie był postacią z podręczników, w życiu podejmował trudne   decyzje i wybory. Był partyzantem, chronił ludność cywilną, wspomagał ją   materialnie, szedł na odsiecz, kiedy tego wymagała sytuacja. Komendant ""Szary""   rozdawał chłopom buty, wymierzał chłostę volksdeutschom i gorliwym żandarmom,   organizował przemyślane do ostatniego szczegółu akcje bojowe na więzienia,   banki, oddziały Niemców. W ubeckim więzieniu bił się z oprawcami, stawiał się   Różańskiemu. ""Wspomnienia"" dokumentują, jak rozwija się jego charakter i   osobowość; od zagubionego żołnierza kampanii wrześniowej, ostrożnego   konspiratora, po dzielnego dowódcę, często ryzykanta. W 1945 roku jest już   bezwzględnym komendantem niepodległościowego podziemia walczącego z wprowadzanym   przez NKWD systemem. Ukrywa się, kocha, ma dzieci. Wewnętrzna siła i wiara   pozwalają mu przetrwać ciężkie więzienie. Siła i dramatyzm losów ""Szarego""   tworzą historię prawdziwą. Ta historia przez lata była oficjalnie zakazana, ale   przecież opowiadana, przekazywana z ust do ust jak w dawnych czasach. Siła tych   wspomnień polega na tym, że ""Szary"" nie daje się oszukać systemowi   komunistycznej władzy. Wygrywa - jest postacią zwycięską w wymiarze osobistym i   historycznym