Z dziejów żyrowickiego sanktuarium 1470-1618

Żyrowice - największe prawosławne sanktuarium na Białorusi było tematem licznych publikacji i opracowań. Żyrowicki ośrodek kultowy był znanym w końcu XV stulecia na terenie Wielkiego Księstwa Litewskiego. Do cudownej ikony Matki Bożej przybywali wierni różnych wyznań (prawosławni, później unici, rzymskokatolicy, a nawet protestanci). Szukanie pomocy i uciszenia ściągało do cerkwi i monasteru żyrowickiego panujących, książąt, magnatów, szlachtę, duchownych, mieszczan i chłopów. Ikona Matki Bożej była tak samo czczona w okresie przynależności państwowej tego ośrodka do Wielkiego Księstwa Litewskiego, Rzeczpospolitej, Rosji, II Rzeczpospolitej i Białorusi. To wyjątkowe miejsce, wybrane przez Najświętszą Marię Pannę, utkwiło głęboko w świadomości religijnej wielu narodów ale przede wszystkim wśród Białorusinów. Dla mieszkańców ziem białoruskich Żyrowice były i są ich centrum życia duchowego i kulturowego, do którego przybywały liczne grona pielgrzymów (ze wstępu).