Za chińskim murem

Romans „Za chińskim murem“ — pierwszy romans w dorobku literackim autora — ma prócz wszystkich cech dotychczasowych pióra Ossendowskiego i tę także zaletę, że tu może autor wodze swej fantazji puszczać zupełnie swobodnie, gdyż każde zmyślenie dodaje tylko uroku powieści o podkładzie erotycznym. Korzysta też Ossendowski z prawa tego w całej pełni. Intrygę miłosną między dyplomatą Maleckim, a demoniczną i uroczą hrabiną Aurą zadzierzgnął więc bardzo zręcznie, a prowadząc swego bohatera przez pełny tajemnic Wschód, każe mu odkrywać nieznane bliżej Europejczykom niezwykłe wartości kraju, leżącego za „chińskim murem“. Spostrzeżenia Ossendowskiego na temat Chin, wplecione w fabułę powieści są niezmiernie zajmujące i pouczające, a nadają powieści charakter pewnego egzotyzmu. Nowa powieść Ossendowskiego wzbudzi z pewnością większe jeszcze zainteresowanie, niż książki jego dotychczasowe, albowiem prócz ciekawych opisów lądów dalekich, ich swoistego życia i różnorakich przygód — przynosi galerię figur, kreślonych wyraźnie, o psychologii niecodziennej, zmagających się z konfliktami nie mającymi nic z szablonu powieściowego. „Za chińskim murem“ to jeszcze jedna podróż — zamiłowanego w wędrówkach uciążliwych autora — w dziedzinę powieści. Wraca on z niej pełen pogody, humoru i bogatszy o wiele doświadczeń.