Opis
Stan prawny na 1 lipca 2019 r.
Zgodnie z art. 1 Kodeksu karnego Islandii z 1940 r. odpowiedzialno-ści karnej podlega ten tylko, kto popełnia czyn uznany przez usta-wę za karalny lub czyn całkowicie do niego analogiczny. Zasada ta, wzbogacona o element intertemporalny, znajduje potwierdzenie w tekście Konstytucji Islandii. W myśl art. 69 ust. 1 zdanie 1 odpowiedzialności karnej podlega ten tylko, kto popełnia czyn uznany za karalny przez ustawę obowiązującą w chwili jego popełnienia lub czyn całkowicie analogiczny. Przyjęte tutaj rozwiązanie - dopuszczenie tzw. analogii z ustawy (analogia legis) jako podstawy odpowiedzialności karnej - oznacza niewątpliwie odejście od ścisłej realizacji zasady ustawowej określoności znamion typu czynu zabro-nionego pod groźbą kary. Kara może zostać jednostce wymierzona nie tylko w sytuacji, gdy jej zachowanie odpowiadać będzie ustawo-wemu opisowi przestępstwa, ale także wtedy, gdy sędzia dopatrzy się ,,całkowitej analogii"" pomiędzy owym zachowaniem a ustawowym opisem przestępstwa. Znamienne przy tym, że na gruncie islandzkiego systemu prawnego regulację tę zwykło się postrzegać jako podstawę obowiązywania zasady nullum crimen sine lege, co więcej zaś - równoważną regulacji art. 7 ust. 1 EKPC4. Podkreśla się, że jak sam fakt zadeklarowania w porządku prawnym zakazu analogii w prawie karnym nie przesądza o poszanowaniu ""konwencyjnej"" zasady nullum crimen sine lege, tak i wysłowienie w ustawie karnej wyjątku od zakazu analogii nie przesądza o braku jej poszanowa-nia. Właściwą gwarancją, jaką Europejski Trybunał Praw Człowieka wyprowadza z art. 7 ust. 1 EKPC, nie jest bowiem ustawowa określoność, a przewidywalność prawa karnego. Tymczasem, jak wynikać ma z wyroku w sprawie Dragotoniu i Militaru-Pidhorni przeciwko Rumunii, Europejski Trybunał Praw Człowieka gotów jest zaakceptować skazanie oparte o analogię, jeżeli rozstrzygnięcie takie dało się przewidzieć w oparciu o dotychczasową linię orzeczniczą lub poglądy doktryny.