Zeszyty politologiczne tom 1

Książka, którą oddajemy w ręce Czytelników to pierwszy tom wydany w ramach projektu zainicjowanego przez grupę studentów i absolwentów Instytutu Politologii Uniwersytetu Pedagogicznego im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie. Przedsięwzięcie ma na celu, oprócz niezwykle cennej dla młodych badaczy praktyki naukowej, gromadzenie, grupowanie i prezentację szerokim kręgom odbiorców najbardizej wartościowych tekstów naukowych z dziedziny politologii oraz historii, które powstają wśród osób związanych z krakowskim uniwersytetem. Jak zaznacza we Wstępie redaktor naukowy tomu – dr Łukasz Stach – większość autorów posiada już doświadczenie w publikowaniu tekstów naukowych i publicystycznych, m.in. za pośrednictwem instytutowego pisma pod nazwą „Beton akademicki”, jednakże książka ta jest „całkowicie nową inicjatywą, świadczącą o zaangażowaniu osób ją tworzących w życie akademickie, naukowe i – ujmując rzecz szerzej – społeczne”. „Zeszyty politologiczne” otwiera artykuł Bartłomieja T. Czapki i Pawła Momro, będący pewnego rodzaju połączeniem recenzji z analizą scenariusza serialu „Ekipa”, mieszczącego się w nurcie twórczości political fiction. Autorzy odnajdują w dziele Agnieszki Holland wiele nawiązań do rzeczywistości politycznej Polski i Europy z ostatnich kilku lat, zaczynając od samego nazwiska jednego z głównych bohaterów, kończąc na wydarzeniach stanowiących główne motywy lub tło polityczne poszczególnych odcinków serialu. Na uwagę zasługują dwa teksty Łukasza Kossackiego-Lytwyna: „Zarys struktury pochodzenia społecznego mieszczan tarnowskich przyjętych do prawa miejskiego w latach 1600 – 1620” oraz „Szkice do historii statusu prawnego Wielkiego Przedmieścia koło Jaworowa Część I do 1772 roku.”. Pierwszy tekst traktuje o przyjęciu do prawa miejskiego znacznej ilości Szkotów. Autor wskazuje i analizuje źródła dostępne w archiwach miejskich, po raz pierwszy opracowane pod kątem osadnictwa szkockiego. W drugim tekście opisana została historia prawna jednego z ciekawszych miast pomiędzy Krakowem a Lwowe, dawnej rezydencji i starostwa Sobieskich – Jaworowa. Wskazano na wielką rolę Wielkiego Przedmieścia Jaworowskiego szczegółowo opisując dzieje oraz system prawny, któremu podlegali jego mieszkańcy. Artykuł „Przyczyny rozpadu Czechosłowacji” to próba odpowiedzi na pytanie czy wydarzenia z 1992 r. i poprzedzające je wieloletnie doświadczenia z funkcjonowania we wspólnym państwie Czechów i Słowaków musiały zakończyć się podziałem państwa. Autor podchodzi do analizy wieloaspektowo, zagłębiając się w spór polityczny czeskich i słowackich elit, rozważając uwarunkowania ekonomiczne i różnice występujące na tym polu pomiędzy dwoma częściami kraju, a także przytaczając problemy związane z historią i tożsamością obu narodów, w tym m.in. stereotypami narosłymi przez lata pomiędzy nimi. We wnioskach końcowych Paweł Momro zwraca uwagę, iż dążenia przywódców politycznych Czech i Słowacji zweryfikowało ich zaangażowanie w integrację obu państw z Unią Europejską, co otworzyło możliwości ponownego zbliżenia w ramach znacznie większej, bo złożonej z 27 krajów federacji...